Skip to main content

Hogarth, 18. yüzyılın İngiltere’sinde zengin ve fakir halk arasındaki dengesizliği, ahlaktaki çözülmeye duyduğu endişeyi hicivle ve gerçekçi şekilde gözler önüne serdi.

William Hogarth’ın Hayatı

10 Kasım 1697 Londra’da doğan sanatçının babası öğretmen iken borç sebebiyle hapse girdi.

William Hogarth

Sanatçının erken yaşta başına gelen bu olay, kendisinde derin bir iz bıraktı. Orta sınıf bir ailede doğan Hogarth, 16 yaşına geldiğinde bir gravür sanatçısının yanında çırak olarak çalışmaya başladı.

 Hogarth ilk çalışmalarını gezi rehberi niteliğinde ki, Aubrey de La Mottraye’in 1723- 1724 de İngilizce ve Fransızca olarak yayınlanan seyahat kitabı için on beş resim hazırladı. Aynı yıllarda Hogarth, popüler tiyatro şovlarından sahnelerin bir dizi gravürünü yapmaya devam etti ve hicivsel çalışmaların en erken örneklerini ortaya koydu.

Hogarth, 18. yüzyıl Londra’sında Rokoko döneminde yaşadı ve eserlerini bu dönemde meydana getirdi. Rokoko tarzı o dönem İngiltere ve Fransa’da çok popülerdi. Hogarth’ın çalışmalarının çoğunda yer alan Londra sosyal ortam, gösterişli yaşam tarzları, zengin aristokratlardan daha iyi bir hayat için çalışan fakir sınıflara kadar uzanıyordu. Hogarth, hayatın zor tarafını görmüş ve tüm tablolarında cesur bir gerçekçilik sergiledi. Özellikle İngiliz ahlakının bozulduğuna inandığı ve hicivli gravürleri, duyduğu endişeyi göstermekteydi.

Gerçek bir yenilikçi olan Hogarth, kendisinden önce gelen sanatçıların çoğundan etkilenmek yerine, Rönesans’ın eski ustalarına rakip olarak yeni bir İngiliz okulu yaratmaya çalıştı. Teknolojik ilerlemeler de Hogarth’ın başarısında çok etkili oldu ve matbaanın yaygınlaşmasıyla orta ve alt sınıflara da ulaşabildi.

Avrupa’da tanınan ilk İngiliz sanatçılardan biri olan Hogarth, diğer sanatçılara önemli bir ilham kaynağı oldu. Ayrıca İngiliz milli resim sanatının yaratıcısı ve temsilcisi oldu. 1740-45 yılları arasında portrelere odaklanmış ve Londra toplumunun zengin ve etkili elitlerinin resimlerini yapmıştı. Rokoko tarzında eğitim almış bir gravür sanatçısı olan Hogarth, portrelerinde ve tarihsel tablolarında; kaybolmuş ve akan darbeler kullanmıştı. Çalışmalarında genellikle 18. yüzyıl Londra’sında olanlara ve günün felaket, skandal ve siyasi olaylarına odaklandı. Renk kullanımı genellikle kırmızı, sarı ve mavi ile sınırlı kaldı. Sanatçı parça içinde gölge ve hareket yaratmak için sık sık büyük miktarda kahverengi ve koyu renkleri kullandı. Sık sık meşgul tuvaller yapan Hogarth, tabloda bir anlatı görüntülemek için bir dizi farklı karakter meydana getirdi.

Ailenin Puritan dini inançları, genç yaşta Hogarth üzerinde ağır bir ahlaki görev duygusu taşımasına neden oldu. Dinsel biri olmasa da, ahlaki yanı onu terk etmemiş ve çalışmalarında çok belirgin işlemişti. Hogarth hayatın zor tarafını görmüş ve tüm tablolarında cesur gerçekçilik duygusu uyandırmıştı. Özellikle kendisiyle ilgili olan İngiliz ahlakının bozulması olduğuna inandığı hicivli gravürleri, kaygılarını diğer yurttaşlarına da aktarmaya çalışmıştır.

William Hogarth, 1764’te felçli bir nöbet geçirmiş ve ağır hasta olmuştu. O yıl içerisinde Londra’da vefat etti.

Bir Seçim Eğlencesi (An Election Entertainment)

Parlamento seçimleriyle ilgili dört resim yapan Hogarth’ın lokalde akşam yemeğini konu aldığı tablonun analizi yapılmıştı. İngiliz sanatçının, 1754-1755 tarihleri arasında dönemin siyasi durumunu göz önünde bulundurarak eleştirel tarzda yapmış olduğu “Seçim Eğlencesi” (An Election Entertainment) adlı eseri kapalı bir mekanda geçmektedir. İlk dikkati çeken ise masalar ve oturma planıdır. Sanatçı bu eserinde diğer eserlerinde de olduğu gibi fazlaca figüre yer vermiş ve her biri farklı bir uğraş içerisinde seyirciye sunulmuştur. Diğer bir dikkat çeken unsur ise açık pencereden görünenlerdir. İçeride turuncu bir sancak varken dışarıda mavisi göze çarpmaktadır. Bu da bize Hogarth’ın iki farklı siyasi partinin içinde bulunduğu durumu aktardığı anlaşılmaktadır. Lokalde akşam yemeğini yiyenler Whig adaylarıdır. Dışarıda yürüyüş yapanlar ise Tories taraftarlarıdır. Sahnenin kompozisyonu; masaların ve etrafına figürlerin yerleştirilmesi, Son Akşam Yemeği ve Hristiyan bayramlarının geleneksel görüntüsünü anımsatmaktadır.


William Hogarth, Bir Seçim Eğlencesi, 1754-1755, Sir John Soanes’s Müzesi, Londra, Tuval üzerine yağlıboya, 101×128 cm

Demokrasi, 18. yüzyılın İngiltere’sinde hala emekleme aşamasındaydı. İngiliz parlamentosu hükümdarın haklarını kısıtlamayı başardıktan sonra halk için yapılan seçimler giderek daha da önem kazandı. Adaylar, göz dağı verme, rüşvet ve dolandırıcılık da dahil olmak üzere her türlü zorbalıkla mücadele ettiler. Bu kaotik koşullarda Hogarth, sert hicviyle bugün Londra’da Sir John Soane’s Museum’da sergilenmekte olan  “An Election Entertainment” adlı tablosunu yapmıştır. William Hogarth 17554-1755’te eserini yaptığında, İngiliz tahtında bir Alman olan II. George oturmaktaydı. İngiliz eğlenceleri, Hannover’de olduğu gibi bütün bu şeylerin en büyük başarı ile yapıldığı gibi değersizdi. George, İngiliz eğlencelerini fazla ciddiye almıyordu. 1714 yılında birlikte Hannover Kamarası’na geldiği babası I. George gibi, George da kendini hiç huzurlu hissetmemişti. Onun yabancı kuralı (yerli olmayan yönetimi) modern demokrasinin gelişmesini olumsuz yönde etkilemiştir.

Eserde ev sahipleri olan partinin temsilcileri sol tarafta oturmaktadırlar. Onların tam karşısında ve masanın diğer ucunda ise bir yerel ileri gelen kişi sandalyesinde varoş bir halde oturmakta: çok fazla yemek yemiş ve sızmış haldedir. Göstericiler pencerelerden içeriye doğru taşlar atmaktaydılar ve ön sol kol köşesinde seçim hediyeleri sergilenmekteydi.

Sanatçı resimde birçok imgeyi tekrar kullanmıştır; turuncu bayrak, turuncu kurdele, peruk gibi. Kompozisyonda herkesin bir şeyle meşgul olması resmin dinamikliğini arttırmıştır.  Odak noktasını bulmak bu yüzden güçleşse de resmin tam ortasında müzisyenlerin yapmış olduğu piramidal dikkatleri üzerine toplamaktadır.

1.Detay: Güç için didişmek

Günümüzde bile müzik, seçim propagandasının her şeyidir. Resmin odak noktasında üçgen kompozisyon oluşturan müzisyenler yer almaktadır. İskoç gaydasını bir İskoç çalarken, kemanı ise Oxfordshire’da popüler bir figür olan rahibe çalmaktadır. Küçük orkestranın üzerinde, III. William’ın kötü bir şekilde zarar görmüş  portresi asılıdır. III. William, Hogart bu tabloyu yapmadan altmış beş yıl önce tahta geçmiştir.

2. Detay: Avam Kamarası’na girebilmek için sıkıntı çekmek zorundasınız

Sağ tarafta çok iyi giyimli iki adam ve ortada konak sahipleri ile akşam yemeğinin mağdurları bulunmaktadır. Daha arkada oturmakta olan bir adam pişkin bir edayla yanındaki adamı tütmekte olan piposu ile rahatsız edilmektedir. Ön tarafta durmakta olan genç bir adam şişman ve yaşlı bir kadının hoş olmayan kucaklamasına tahammül etmeye çalışmakta. Soldaki küçük kız ise muhtemelen adamın parmağındaki yüzüğü çıkarmaya çalışmaktadır. Altan yukarıya doğru kaşları kalkmış ironik ve acı dolu bir ifadeyle seyirciye; “eğer seçilmek istiyorsanız, acı çekmek zorundasınız. Kötü niyetli olan şakalara bile gülümsemek ve tahammül etmek zorundasınız..” der gibi bakmaktadır.

Bu iki adamın gerçekte aday mı yoksa sadece oy için propaganda mı yapmakta oldukları belirsizdir.  Çok iyi para alan aracılar seçim kampanyalarında her zaman en gerçek çalışmaları yapmak zorunda idiler. Onların sarı kurdelelerinden (ve arkalarındaki kalın ipten)  Whigler grubun ait oldukları anlaşılmaktadır. Parti sloganları “Özgürlük ve Sadakat” tir.

İngiltere’deki avam kamarası için yapılan seçimler her yedi yılda bir yapılırdı veya en azından böyle olması beklenmekteydi. Fakat Oxfordshire ‘da son oylama 40 yıl sonra sona erdi. Diğer bir bölgede koskoca 18.yüzyıl boyunca sadece üç seçim yapıldı. Bunun yerine, toprak sahibi seçkinler sık sık bölgeyi kimin temsil edeceğine kendi aralarında karar veriyorlardı. Demokrasinin kuralları yazılmış olabilirdi belki fakat uygulama yoktu.

Seçimler çoğu zaman çok pahalı idi. Örneğin 1754 yılında Eastbury’deki bir aday propaganda için 3.400 Euro harcamış, fakat muhtemelen seçimden sorumlu kişiye yeterli parayı ödememiş olmalı ki, seçim yetkilisi bu şahıs onun 15 oyunun geçersiz olduğunu açıklamış ve rakibi olan diğer adayın kazandığını ilan etmiştir. Bir adayın ödemek zorunda olduğu şeyler alaycı bir makalede listelenmişti: takım elbise, şapka kurdeleleri, kekik ve konyak şişeleri, otobüs turları, yalancı şahitler, kahve evleri dedikoduları, evlerin yıkımları, huzursuzluk teşviki ve yasal giderler gibi. Adaylar seçmenlerini satın aldığı gibi, Avam Kamarası’na girdikten sonra satın aldıkları oylara güvenirlerdi. Kendilerine düzenli bir maaş ödemesi yapılmazdı. Fakat yıllarca başbakan olarak görev yapmış olan Robert Walpole bir keresinde “Avam kamarasındaki her adamın bir fiyatı vardır.” ifadesinde bulundu.

3.Detay: Her kömür işçisi bir politikacıydı

Elinde ki kürekle yere oturan adam muhtemelen karşı grupla kavga esnasında darbe almıştır. Yanında kafasına cin döken adam da oranın yerli halkından olup; bu iki karakterinde fakir olduğu için oy kullanmaya hakları yoktu. Proletarya (işçi) sınıfına aittiler. Fakat seçim kampanyasında onlardan hizmet etmeleri ve çalışmaları beklenirdi.1754 yılında Oxfordshire bölgesinde bile oylar sadece para ile garanti altına alınamıyordu, aynı zamanda güç ve baskı kullanılarak da bu sağlanmaktaydı.

18. yüzyıl İngiltere’sinde politikaya duyulan ilgi bu yüzyıldaki Avrupa Kıtası’nın diğer ülkelerinden çok daha fazla ve yaygındı. Bu durum sanatta da çok belirgindir. Özgün bir İngiliz resim okulunun kurucusu olarak görülen Hogarth’ın o okuldaki eserleri İngiliz toplumunun hicivsel tasvirlerinin yansımasıydı.

4.Detay: Yeni evlilik yasalarını çevreleyen anlaşmazlık

Taverna camlarının dışında, Tories destekçileri büyük bir gösteri yapıyorlardı. Odanın içerisine taşlar fırlatıyorlar ve karşılığında da suyla sırılsıklam ediliyorlar, ya da sidikle ıslatılıyorlardı.1754 yılında Oxfordshire bölgesinde yapılan seçim kampanyası çok sert geçmişti ve geriye çok sayıda ölü ve yaralı kalmıştı. Hogarth aslında insanların ağızlarından çıkan köpük ve baloncukları resmetmemişken, yine de o günün en sıcak konularını gözler önüne seren hatırı sayılır bir yazının sahibi olmuştu.

Tories taraftarları pencerenin önünden geçen bir sandık üzerinde “Yahudi’ye Hayır” yazısıyla daha önce de Yahudilerin yerlileşmesine izin veren bir beyannameye karşı protesto başlatmışlardı. Bir afiş üzerinde sallandırılan Tories metni çok daha da topikaldi. “Şeytana rağmen evlenin ve çoğalın” – ve çağdaşlarının eklediği gibi “Lord Hardwicke yasasına rağmen de” . Bu yeni yasa, gelecekte evliliklerin ancak evlilik ilanlarının yayınlanmasıyla, gerek görülürse ebeveyn izniyle, din adamlarının yasal bir üyesi tarafından resmi bir törenle sonuçlanırsa geçerli olacağını belirtti.

Sonuç

William Hogarth eserlerinde, toplumun siyasi, dini ve ekonomik yönlerini eleştirel bir üslupla ele almıştır. Hogarth’ın sanatı kişilerin ve toplumun karakterlerinin incelenmesi, davranışlarının ve geleneklerinin değerlendirmesi temellerine dayanır. Karikatür gibi serili sanatların öncüsü olarak kabul edilir. Eserleri arasında eşsiz değerde gerçekçi portrelerden “modern ahlaki konular” üzerine karikatür tarzı serilere kadar birçok farklı çalışmaları vardır. Bazen acımasızca olabilen çalışmalarının çoğu dönemin politikası ve değerleriyle dalga geçen eleştirilerdir.

Hogarth’a siyasi hicvinin başlangıç ​​noktasını sağlayan 1754 Oxfordshire parlamento seçimleri idi. Hogart’ın yapmış olduğu bu eser dönemin siyasi seçiminin gerçeklerini tüm detayıyla gözler önüne sermektedir. Bu durumda eserin tarihsel bir belge niteliği taşımasına sebep olmuştur. William Hogart, eserde yer alan tüm detayları en ince ayrıntısına kadar düşünmüştür. Resmi daha iyi analiz etmek için Rose Marie Hagen, ve Rainer Hagen, What Great Paintings Say 2, kitabında olduğu gibi dört ana bölüme alıp incelenmiştir. Detaylı görseli verilemeyen bölümlerden de kabaca bahsedilmiştir.

KAYNAKÇA

Hagen, Rose Marie  ve Hagen, Rainer (1995) What Great Paintings Say 2,

Kınay, Cahit (1993) Sanat Tarihi Rönesans’tan Yüzyılımıza- Geleneksel’den Modern’e, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

Oxford Sanat ve Sanatçı Sözlüğü (Oxford University Press)

https://www.wga.hu/index1.html

https://tr.khanacademy.org/humanities/ap-art-history/early-europe-and-colonial-americas/reformation-counter-reformation/v/william-hogarth-s-marriage-a-la-mode-c-1743

https://www.artble.com/artists/william_hogarth

http://www.historytoday.com/peter-quennell/hogarth%E2%80%99s-election-series

https://en.wikipedia.org/wiki/Humours_of_an_Election

https://www.nationalgallery.org.uk/artists/william-hogarth

https://www.britannica.com/biography/William-Hogarth

http://www.tate.org.uk/art/artists/william-hogarth-265

http://collections.soane.org/home

Sıradaki gönderi

Yanıt Bırakın